De bevalling begint, en er wordt een kleine, droge twijgenkrans in een kom met warm water geplaatst in de buurt van de moeder. De bevalling zet door, de moeder transpireert zachtjes en haar baarmoederhals – en mond openen steeds meer, terwijl de bal van twijgen ook verzacht en zich uitbreidt tot een houtachtige bloem. De barende vrouw neemt een slokje van het geneeskrachtige water, en terwijl ze diep adem blijft halen, kijkt ze toe hoe het volledig tot bloei komt. Niet kort daarna is ze er klaar voor om haar baby geboren te laten worden…
Wat is het precies?
De ‘Bloem van Maryam’ (Anastatica Hierochuntica) is een woestijnplant die eruit ziet als een klein twijgenstruikje en al héél lang schijnt te bestaan. De plant produceert geen bloemen of vruchten, maar kent een levenscyclus zoals die van varens. De kleine takjes, waar tevens de stevige zaadjes aan vastzitten, openen zich bij aanraking met water en sluiten weer bij droogte, waarbij de plant een dode indruk maakt, maar in werkelijkheid slechts in ‘slapende’ toestand is. In deze toestand kan het jaren overleven! Bij aanraking met water, zet de plant weer uit. Dit dramatische effect van openen en sluiten is omkeerbaar, en de ‘Bloem van Maryam’ wordt daarom weleens ‘de opstandingsplant’ genoemd, omdat het eigenlijk weer tot ‘leven’ gewekt kan worden na een periode van ‘dood’ zijn (in gedroogde toestand). Opgedroogd bij gebrek aan water, vormt het zich tot een ‘bol’ en trekken de wortels zich terug uit de grond zodat ze met de wind meegevoerd kan worden. Eenmaal beland op een plek waar vocht beschikbaar is, zal de plant zich opnieuw settelen, weer groen worden en haar sporen verspreiden.
Waar komt het voor?
Aangezien we hier met een woestijnplant te maken hebben, komt het ook alleen voor in landen zoals in de woestijn van Judea, Syrië, Saudie Arabië, (droge gebieden in het Midden-Oosten), maar ook in Mexico en het zuiden van de VS (Texas), waar het plantje bekend staat onder de naam ‘Roos van Jericho’*. Ook in de Sahara woestijn, waaronder ook gedeelten van Noord-Afrika en de regio van Zuid-West Azië (Iran, India, Pakistan) zien we het terugkomen.
*Let op! Niet te verwarren met ‘de valse roos van Jericho’ (Selaginella lepidophylla). Dat betreft een mosvaren met soortgelijke eigenschappen van het uitbloeien, maar behoort tot een compleet andere familie.
Het wordt overal ter wereld gebruikt vanwege de geneeskrachtige werking op verschillende gebieden, maar de toepassing ervan tijdens de bevalling is van oudsher het meest populair onder verschillende culturen in de regio’s waar het plantje voorkomt en wordt gebruikt.
Verschillende culturen, verschillende benamingen
- Nederlands: Bloem van Maryam, Roos van Jericho, opstandingsplant
- Engels: ‘Flower of Maryam’, Rose of Jericho, St. Mary’s flower, ‘resurrection plant’
- Arabisch: Keff Maryam (كف مريم), shajarat Maryam (شجرة مريم)
- Berbers: Tamkelt
- Urdu: Maryam ke phool/booti, Nabi booti
- Turks: Meryem ana eli bitkisi, Fatima’nin eli
- Perzisch: Gol-e Meryam
- Frans: Main de Fatma, rose de Jericho
- Malay: Sanggul Fatimah, buah zuriat (“vrucht van de nakomelingen”)
Noot: Ookal staat het niet bekend in het Nederlands als de ‘Bloem van Maryam’, noem ik het wel zo in de context van toepassing bij de bevalling. Ook is het dan voor iedereen duidelijk, aangezien er veel benamingen voor zijn vanuit allerlei cultuurgebieden. Bij ons noemen we het Maryam ke phool. Hoe staat het plantje bij jullie bekend?
What’s in a name?
We zien bijna overal de verwijzing naar de naam Mariam/Maria, ofwel de moeder van de Profeet Isa/Jezus, vrede zij met hem. De religieuze connotatie van de naam die aan dit plantje gegeven is, impliceert dat er een verhaal achter moet zitten met een religieuze achtergrond.
Volgens christelijke traditie bootst deze plant het leven en de wederopstanding van Jezus na, gezien de bijzondere eigenschap van ‘wederopstanding’ (vanuit de dood weer levend worden), die dit plantje op wonderbaarlijke wijze vertoont.
Volgens de islamitische traditie zou de hooggeëerde moeder Maryam, moge Allah tevreden over haar zijn, in contact geweest zijn met dit bijzondere plantje tijdens haar zwangerschap/bevalling waardoor het van speciale krachten getuigt en gezegend is geraakt.
In zowel christelijke als islamitische bronnen zijn hier geen authentieke overleveringen over te vinden, naar mijn weten en beperkte kennis. Wel is het een feit dat dit plantje in zowel christelijke als islamitische culturen, en ook allerlei andere culturen in de bovengenoemde regio’s, al eeuwenlang geroemd en gebruikt wordt vanwege de bijzondere en geneeskrachtige werking voor uiteenlopende kwaaltjes, van eenvoudige verkoudheid tot oogontsteking. Maar met stip bovenaan: De bevalling!
Noot: Juiste bronvermelding wat betreft religieuze verhalen zijn zó belangrijk! Als jij authentieke bronnen kent waar dit plantje in voorkomt, hoor ik het graag! Ik ben zelf altijd heel voorzichtig in het doen van uitspraken, maar ik geloof wel dat er een hele wijze reden moet zijn waarom de bijzondere naam van dit plantje zoveel eeuwen heeft overleefd. Allah weet het ’t beste!
Toepassing bij de bevalling
Voor traditionele vroedvrouwen in genoemde gebieden is de ‘Bloem van Maryam’ al eeuwenlang vast onderdeel van het barensproces.
Aan de snelheid waarmee de plant zich opent, zou je kunnen ‘aflezen’ hoe lang de bevalling zal duren en volg je als het ware het proces van ontsluiting.
Ook zou het plantje in staat zijn, dankzij haar bijzondere en heilzame krachten, negatieve energie te absorberen, wat de ontsluiting weer bevordert en dus voor een voorspoedige bevalling zou moeten zorgen.
Tevens zou het ook dienen als prachtige visualisatie-techniek voor de barende vrouw (in water “opent” het en komt het tot bloei).
Het uiterlijk ervan wordt ook vergeleken met die van een placenta en het openen van het plantje in water zou een parallel kennen met het openen van de baarmoedermond.
Visualisatie heeft een krachtige werking op de geest. Het “voelen” van wat je ziet, of het nu in je hoofd afspeelt of dat je het voor je ziet. Net zoals het zien van stromend water ons sneller naar het toilet kan laten gaan, kan het zien van een plantje die zich opent je het vertrouwen geven dat zich eenzelfde proces van ‘openen’ binnenin je afspeelt en je je baby weldra zal ontmoeten.
En natuurlijk, omdat het plantje vele werkzame bestanddelen bevat (o.a. calcium, magnesium, kalium, zink en ijzer) kan het water waarin het plant geweekt is, ook gedronken worden tijdens de bevalling. Zo draagt de samenwerking van calcium en magnesium bij aan het coördineren en reguleren van een soepelere samentrekking van de spieren. Erg handig voor die baarmoeder die veel arbeid moet leveren! 😉
Gebruikswijze
Vanaf het moment dat de weeën beginnen, wordt het plantje in een kom warm water gezet, waarop het langzaam begint met uitzetten en bloeien. De achterliggende gedachte volgens traditionele culturen is dat dit in gelijktijdige tred met je eigen ontsluiting plaatsvindt en dat dankzij de heilzame en gezegende krachten dat het plantje zou bezitten, je bevalling voorspoedig zal verlopen. Je kan natuurlijk ook van het water drinken en hiermee profiteren van de bijzondere stofjes die in het water zijn vrijgekomen. In sommige gebieden wordt het gebruikt als wierook tijdens de bevalling, door er een poeder van te maken, gemixt met olijfolie en honing. De kracht van geuren (aromatherapie) op het lichaam en de gemoedstoestand is ook een eeuwenoude geneeswijze.
Eigen ervaringen?
Er zijn veel succes stories te vinden van vrouwen die deze bloem ‘gebruikt’ hebben tijdens de bevalling. Niet alleen heb ik veel van deze verhalen gelezen, maar ook persoonlijk gehoord vanuit mijn omgeving. Vanwege de (nog) onbewezen religieuze connectie bleef ik sceptisch en schreef het nét niet toe aan bijgeloof, ”toevalligheid” of iets wat tussen je oren zit. Ik kreeg geen duidelijk verhaal noch bronvermelding over de achtergrond en precieze werking van het plantje en het nut ervan, dus liet ik het voor wat het was bij mijn eerste 3 bevallingen. Wel bleef de onderzoekster in me, wel altijd nieuwsgierig hoe het nu precies werkte allemaal..
Pas bij mijn vierde bevalling..
Pas toen ik voor mijn vierde bevalling tijdens grondig onderzoek vanuit de plantengeneeskunde vernam over de effecten van de stoffen (bijv. de talrijke waardevolle elementen die o.a. bijdragen aan goede spiersamentrekkingen), besloot ik het te proberen met de gedachte dat ik van het water zou drinken waarin het plantje geweekt zou worden. Nou, die kans heb ik niet gekregen! Toen mijn moeder binnenkwam tijdens mijn bevalling en het plantje in water plaatste, weet ik nog hoe rap het allemaal ging! Binnen een klein uurtje was de kleine er al, alhamdulillaah. En ja, het plantje was in die korte periode helemaal open gegaan. Ik had er zelf niet naar gekeken tijdens de bevalling (too busy!) maar achteraf gehoord en zelf ook gezien. Ik wist dat het ook véél langer kan duren voor het helemaal opengaat, dus ik was erg verbaasd na de bevalling toen ik dat opengebloeide plantje in mijn hand hield! Het water ervan heb ik na de bevalling wel warm opgedronken (met honing erbij!) om alsnog te profiteren van de heilzame stofjes! Terwijl ik het plantje liet rusten op mijn nachtkastje, en genoot van de kleine op mijn borst, keek ik af en toe naar het plantje en zag dat het langzaam weer aan het sluiten was. Een dag later was het weer helemaal opgebold, droog en ‘dicht’, en eigenlijk weer klaar om opnieuw gebruikt te worden!
Subhan’Allah, de natuur blijft een wonderlijk geheel. Deze ervaring had toch wat met me gedaan, ondanks dat ik niet kon ‘bewijzen’ of het nu wel of geen effect had gehad. Het bleef in me spoken hóe het mogelijk was dat het plantje, zonder enig contact met mij, zo snel heeft ‘uitgezet’ in de precieze tijd dat de weeën goed begonnen op te spelen tot aan de geboorte. Er was maar één manier om erachter te komen of het plantje daadwerkelijk de ontsluiting ‘volgde’: Ik zou de proef op de som nemen bij mijn doula-bevallingen!
Doula bevalling 1
Op het moment dat ik van mijn doula cliënte vernam dat de bevalling begonnen was en ik mocht komen, plaatste ik met de intentie van haar bevalling en een smeekbede, de Bloem van Maryam op z’n kop in een pot water (met deksel) en nam het mee in mijn doula-tas. Tijdens het vorderen van haar bevalling zette ik het in haar buurt en bleef soms spieken hoe het er in die glazen pot aan toe ging. Ik schatte zelf in mijn hoofd hoe ver ze ongeveer zou zijn en vergeleek dit met het aantal cm’s ontsluiting die de verloskundige telkens opgaf. Ik zat er niet heel ver naast! Omdat de pot nogal smal was (in vergelijking met de mate waarin het plantje kan uitzetten) ‘mat’ ik telkens in hoeverre het plantje weerstand bood door het ‘steeltje’ langzaam een beetje omhoog te trekken (de takjes begonnen zich namelijk meer te spannen tegen de wanden van de pot). Hoe meer weerstand ik voelde, hoe meer ik wist dat we aan het vorderen waren. En ik had gelijk! Toen de takjes helemaal tegen de wand aandrukte en er behoorlijk uitgebloeid begon uit te zien, waren we tevens in de laatste fase beland en hield ze het echt niet meer. De baby werd kort daarna geboren! Het plantje had 8 uurtjes lang in de pot water gezeten. Op de foto zie je ook dat de takjes ietwat gebogen zijn naar binnen toe (omdat het niet genoeg ruimte had gehad om uit te zetten in die smalle glazen pot).
Doula bevalling 2
Mijn tweede doula-bevalling duurde, vanaf het moment van plaatsen van de ‘Bloem van Maryam’ in de pot water, 3 uurtjes! Weer spiekte ik af en toe hoe het plantje vorderde en probeerde in te schatten hoe mijn doula cliënte het ‘deed’ in het geboortebad. Dit was extra spannend, omdat het een hands-off geboorte was. Ze beviel geheel instinctief en subhan’ Allah, wéér klopte het: Het plantje volgde precies de vordering van de bevalling!
Omdat ik persoonlijk de bevalling in 3 fases beleef,(beginfase waarin je nog aanspreekbaar bent, middenfase waarin de weeën tandje omhoog gaan en intenser worden, eindfase waarin je denkt dat het einde nabij is, letterlijk! En de baby dus geboren gaat worden!), onderscheidde ik ook het openen van het plantje in 3 fases: Beginnend open, half-open en helemaal geopend en tot bloei. Zelf vond mijn doula cliënte het plantje ook mooi om te zien tijdens haar bevalling. Het kan soms echt een focus-point bieden om even kracht uit te putten en te visualiseren wat daarbinnen in je gebeurt..
Wat betekent dit?
Bij alle drie van mijn ervaringen zijn verschillende plantjes gebruikt en ze zien er allen dus ook anders uit bij het bloeien. Rechts zie je een foto die één van mijn volgers heeft opgestuurd om te laten zien hoe het plantje heeft ‘gereageerd’ bij haar. Haar bevalling verliep voorspoedig en heeft 3 uurtjes geduurd!
Wat ook opvallend is, is dat bij geen van de ervaringen gedronken is van het water tijdens de bevalling. De ‘werking’ berust geheel op afstand en dat is héél opmerkelijk en bijzonder te noemen. Zou het op een of andere manier toch negatieve energie absorberen tijdens de bevalling zodat het ‘verlicht’ wordt? Is het plantje werkelijk een bron van zegen om bij je te hebben tijdens de bevalling? Er is geen keihard bewijs voor. En alleen Allah weet het ’t beste.
Deel ook jouw ervaring (liefst met foto!) met de Bloem van Maryam tijdens jouw bevalling!
Doen of niet doen?
Waar ik heel lang sceptisch ben geweest over het gebruik van de ‘Bloem van Maryam’, besefte ik uiteindelijk dat het gewoon een plantje is, zoals er zoveel planten zijn out there, met zoveel bijzondere eigenschappen, geschapen door Hem, voor ons om deze te ontdekken en ervan te profiteren, in shaa’ Allah.
Je zou het meer kunnen plaatsen in de categorie traditionele gebruiken zoals dat er bij verkoudheid honingthee met citroen wordt aangeraden. Het valt niet te ontkennen dat er voor velen een religieus spirituele lading aan verbonden zit, maar dat maakt het alleen maar mooier voor de beleving, zonder af te doen aan het ‘waarheidsgehalte’, waar niemand van ons eenduidig uitspraak over kan of mag doen. Er blijft sowieso een ongrijpbare en mysterieuze sfeer hangen rondom de werking van dit plantje tijdens de bevalling, wat mij ontzettend intrigeert! Subhan’ Allah, een uitzonderlijk plantje met ongelofelijke eigenschappen is het zonder twijfel, en deze gaat dus standaard mee in mijn doula-tas!
Het doet iets met je geest om spirituele elementen toe te voegen aan de voorbereiding op de geboorte, het visualiseren van het bevallingsproces via een wel heel bijzonder plantje, waardoor je je focus kan verschuiven, en je de bevalling een net iets andere dimensie kan geven. De beleving van ziel en geest blijft immers uiteindelijk de sleutel tot jouw ‘succes’ bij de bevalling!
Bronnen
Het informatieve gedeelte plus de gebruikte bronnen zijn voor een deel gevonden in het artikel van Baraka Birth, geschreven door doula, vruchtbaarheidsconsulente en kruidenkenner, Krystina Friedlander. Het overgrote deel komt vanuit mijn eigen onderzoek in volgende bronnen:
- Salima Benhouhou, “Anastatica hierochuntica,” A Guide to medicinal plants in North Africa (Union international pour la conservation de la nature et de ses ressources, 2005), pp. 33-34.
- Renee J. Grayer and Nigel C. Veitch, “Flavanones and Dihydroflavanols,” Flavonoids: Chemistry, Biochemistry and Applications (Boca Raton: CRC Press, 2006), pp. 917-1002, see p. 945.
- Tamer Mahmoud, “Anastatica hierochuntica,” Desert Plants of Egypt’s Wadi El Gemal National Park (Cairo: American University in Cairo Press, 2010), p. 36.
- B.S. Middleditch, “Anastatica L.” Kuwaiti Plants: Distribution, Traditional Medicine, Phytochemisty (Amsterdam: Elsevier Science Publishers, 1991). pp. 9-10.
- Law Kim Sooi and Soon Lean Keng, “Herbal Medicines: Malaysian Women’s Knowledge and Practice,” Evidence Based Complementary Alternative Medicine (2013), pp. 1-10.
- Masayuki Yoshikawa, et al. “Anastatins A and B, new skeletal flavonoids with hepatoprotective activities from the desert plant Anastatica hierochuntica,” Bioorganic & Medicinal Chemistry Letters, Vol. 13, No. 24 (2003), pp. 1045-1049.
Geef een antwoord