3 redenen waarom ik mijn placenta heb begraven

De placenta is hip and happening, als ik mag geloven wat er tegenwoordig allemaal mee gedaan wordt na de bevalling. De een chopt het up in kleine stukjes voor een serieuze life-giving smoothie of verwerkt het in capsules voor zogenaamd extra kracht in de postnatale periode. De ander laat het nog even een paar dagen ‘hangen’ aan de baby (lotusgeboorte) en weer anderen begraven het liever en planten er soms zelfs een boompje op. Maar eerlijk is eerlijk, de meesten staan er helemaal niet bij stil wat ze met zo’n hele placenta aan moeten. Na de bevalling zien ze wat ooit het huisje van onze baby is geweest als niet meer dan een bloederig hoopje, wat op dat moment the least of their worries is. Placenta .. eh wat? I just had a baby, ya know! Geloof me, ik weet het! Zo dacht ik er namelijk precies ook over, vlak na mijn eerste bevalling. Toch ben ik er uiteindelijk anders over gaan denken. In deze blog deel ik met jullie 3 redenen waarom ik vanaf mijn tweede kind heb besloten mijn placenta te begraven.

Terugblik: Na mijn eerste bevalling

Mijn ontwikkeling in de ervaringen met mijn bevallingen kennen een ware stijgende lijn. Hoe mijn derde en vierde bevalling mijn hele visie rondom zwangerschap en geboorte levensingrijpend hebben veranderd in positieve zin, zo moest ik wel echt eerst vanaf een nulpunt beginnen vanaf mijn eerste bevalling die ik dus niet echt als een pretje heb ervaren! (Huh maar bevallen is toch sowieso geen pretje? denk je misschien. Tja, ik heb inmiddels vergelijkingsmateriaal, maar dat is stof voor een andere keer 😉 )

Ondanks dat ik zeker geen bevallingstrauma heb overgehouden aan mijn eerste bevalling en ik er zonder (kleer)scheuren van af ben gekomen, schrok ik me wel wezenloos toen ik oog in oog stond (eh… lag) met die bloederige* placenta die de kraamverpleegkundige triomfantelijk omhoog hield voor ons om te bekijken. “Wat wil je ermee doen?” vroeg ze nog. Ik keek haar even ongelovig aan en huiverde even, gevolgd door flink gekreun toen er weer een heftige nawee over me heen rolde. Ik herinner me vaag dat ik toen hoofdschuddend wat stamelde en het met mijn hand wegwuifde. Ik stond er totaal niet bij stil wat er met de placenta zou gebeuren, maar de herinnering eraan bleef levend omdat mijn moeder, ook aanwezig bij de bevalling, foto’s had gemaakt van het moment dat de kraamverpleegkundige ons de placenta liet zien.

Uiteindelijk zou ik weer terugkeren naar diezelfde foto’s en het met andere ogen bekijken. Ik zou me realiseren dat dit dus het huisje van mijn baby was geweest: Haar bescherming, haar voeding, 9 maanden lang haar wereld gewoon! En alles viel gevoelsmatig op z’n plek toen ik begon uit te zoeken wat islamitisch gezien het meest passende zou zijn geweest om te hebben gedaan met de placenta.

* De reden waarom bij mijn eerste en tweede bevalling de placenta zo bloederig oogde, was omdat de navelstreng niet was uitgeklopt. Die werd meteen doorgeknipt. Bij mijn derde en vierde bevalling zag de placenta er juist schoon en ‘wittig’ uit, omdat we toen wel de tijd hadden genomen om de navelstreng uit te laten kloppen zodat de baby nog rijkelijk kon profiteren van alle zuurstof en bloed van de placenta. 

1. Vanuit de islam: Respect

In de islam worden zowel de placenta als navelstreng gezien als rein. Het is een aanbevolen handeling (sunnah) om de placenta en de navelstreng te begraven als het kind nog leeft. Als het kind overlijdt tijdens de zwangerschap of bij de geboorte, is het zelfs verplicht gesteld om de placenta en navelstreng tezamen te begraven met het lichaam.¹ De geleerden zijn het erover eens dat onderdelen van het lichaam proper begraven dienen te worden, omdat het lichaam wordt gezien als eerwaardig en het bij overlijden tot de aarde dient terug te keren.

Waarlijk, Wij hebben de kinderen van Adam geëerd.. {Qur’an 17:70}

Van aarde hebben Wij jou gemaakt, en tot aarde zullen Wij jou doen laten terugkeren.. {Qur’an 20:55}

Binnen de islam is het bekend dat de metgezellen van de Profeet, vrede zij met hem, zelfs hun haren en nagels begroeven.² Als er al zo’n enorme respect getoond werd voor 1 enkele haar op het lichaam, wat te denken van een hele placenta die wezenlijk onderdeel is geweest van het lichaam? Het is om die reden dat het binnen de islam dus ook ten strengste is verboden om iets van onze lichamen te consumeren, omdat moslims geloven dat Allah de mens zodanig heeft geëerd dat er met uiterste respect en zorg mee omgegaan dient te worden. Het is dus niet verboden de placenta eten, omdat het ‘vies’ zou zijn, maar omdat het niet van respect zou getuigen voor het lichaam. Voor moslims is van je placenta smullen dus om die reden uit den boze.

Placenta: Tree of Life
Foto credits: Patti Ramos, doula en fotografe.

Het begraven van de placenta komt in meerdere culturen en levensovertuigingen voor. Qua vorm en uiterlijk wordt er vaak naar gerefereerd als ‘Tree of Life’. Zie foto hierboven. De placenta is in wezen een prachtige verschijning. De voedingsbodem van je kindje toen het zich nog in de zwangere buik bevond… bron van voeding…. bron van leven. Ja, ik voel ‘em wel hoor! 😉

2. Vanuit mijn instinct: Bescherming

Na mijn eerste bevalling vroeg iemand tijdens een kraambezoekje: “Wat heb je met de placenta gedaan?” Stomverbaasd slikte ik even en wist niet wat ik moest antwoorden, “Eh gewoon.. daar gelaten?” En pas op het moment toen ik dat uitsprak, durfde ik pas te voelen dat het niet klopte wat ik had gedaan. “Dus als ik straks make-up koop, smeer ik misschien straks een beetje van Sughra op mijn lippen!” zei ze met een lachje, refererend naar het feit dat een geheime en veel gebruikte ingrediënt in make-up menselijke placenta is.³ Ik lachte niet. Wéér iets wat ik niet eerder wist, het duizelde me even. Het kon me niet schelen wat voor troep ze in make-up stoppen (aangezien ik toch geen make-up gebruik), het maakte me wél heel veel uit dat er maar van alles met mijn placenta kon gebeuren and I wouldn’t even know about it! 

Het was die dag dat ik terugkeerde naar de foto’s van mijn placenta en eindelijk durfde toe te geven dat ik een grote fout had gemaakt. Had ik het maar geweten.. Het is ook daarom zó belangrijk dat je écht vantevoren moet nadenken over je bevalling en je wensen, zodat je dat kan vastleggen in een geboorteplan en aan je omgeving kan laten weten zodat zij je wensen kunnen waarborgen, want op het moment na de bevalling is je focus echt alleen op jezelf en je kind.

Toen ik daarna uitzocht wat ziekenhuizen ermee doen, bleef ik hetzelfde horen, het werd ‘uiteindelijk’ als restafval beschouwd en dus verbrand. Ja, het klopte dat ‘onderdelen’ soms ook werden ingezet voor medisch onderzoek. Of het verder als ingrediënt voor medicijnen of make-up werd gebruikt kon niet vastgesteld worden maar werd ook niet ontkend. De feiten logen er namelijk niet om dat menselijk placenta, evenals dierlijk placenta, een veelgebruikt ingrediënt is voor cosmetica. Ik voelde een hete beschermingsdrang in me opwellen. Nee, dat ging er bij mij niet in als respectvolle en eervolle omgang met iets wat zo essentieel onderdeel was geweest van mij en mijn baby tijdens de zwangerschap!

Placenta van mijn vriendin begraven terwijl mijn dochtertje bloemetjes plukte 🙂 

Na mijn tweede bevalling begroef mijn man de placenta in onze tuin, waar we toentertijd woonden. We hadden ook het afgevallen naveltje begraven en de (afgeschoren) haartjes van de baby. Na mijn derde bevalling begroeven we de placenta bij mijn ouders en na mijn vierde bevalling hebben we het begraven in een grote pot, gevuld met natuuraarde en in onze balkon gezet. Ik heb verder niks met de pot aarde gedaan (helaas geen groene vingers!) maar in de tussentijd groeide er wel van alles op. Het bleek heerlijk vruchtbare grond! Als doula heb ik ook vaker placenta’s begraven voor vrouwen die de wens hadden.

3. Vanuit  mijn hart: Liefde

Bij mijn eerste baby stond ik er inderdaad niet bij stil wat ik met de placenta moest doen uit onwetendheid en onbegrip. Het draait allemaal om kennis en perceptie. Wat maakt dat we dingen op een bepaalde manier beschouwen? Besef je de grote mate van beïnvloeding en beperking in denken door onze omgeving en samenleving? Forget what the world does and doesn’t do, hoe zie en ervaar jij het voor jezelf? En als we elkaar hierin respecteren, met alle onze verschillen en overeenkomsten, komen we al een heel eind in deze wereld.

Uiteindelijk was het voor mij persoonlijk islamitisch gezien het meest gepaste om de placenta te begraven. Ik besefte dat die in eerste instantie ‘eng uitziende’ placenta wat eerst nog uit een paar cellen bestond, ineens was uitgegroeid tot het wonderbaarlijke huisje van mijn baby. My baby’s tree of life. Wat een wonder, en wat een dienst heeft het mij en mijn baby geleverd. Toen ik ervoor koos het zo te bekijken vanuit een spirituele basis, kreeg ik zoveel liefde voor al dat wonderlijke mooie dat mijn lichaam verricht had, voor het wonder dat zwangerschap heet en alles wat daarbij komt kijken.

Want niet alleen je baby is het wonder, jouw hele lichaam is een wonder! Wij zijn allen onderdeel van Zijn creatie, en daarmee ieder onderdeel van ons. Laten we van onszelf houden omwille van de vele gunsten waarmee we begunstigd zijn. Zoals ik altijd zeg en zal blijven zeggen, liefde is actie. Dichter tot jezelf/God komen doe je door het verrichten van handelingen. Daden uit respect en liefde voor Zijn creatie, de mensen, dieren en onze omgeving… en ja, ook je placenta, behoort daartoe. In de kleine dingen van het leven zitten de grote schatten verborgen. En soms moet je die schatten begraven. 😉

Bronnen

1. Uit het artikel ‘Placenta & Umblical Cord Tahiratun’ door Shaykh Muhammad Afifi al-Akiti, professor en hoogleraar Islam studies aan de universiteit van Oxford, o.a. gespecialiseerd in fiqh, Arabische filosofie en werken van al-Ghazali.

Zijn artikel wordt ondersteund met zuiver Arabisch en legitieme bronnen afkomstig uit werken van zowel vroegere geleerden (13^e eeuw) als meer recente werken.

2. Overgeleverd door Al-Bukhari in  At-Taarikh Al-Kabeer (8/45), door Al-Haythami in Majma` Az-Zawaa’id wa Manba`Al-Fawaa’id (2/333), door Ibn Hajar in At-Talkhîs Al-Habîr (2/341).

Deze overlevering wordt door sommige geleerden als zwak beschouwd, maar omdat het ook genoemd is door Ibn Qudâma in Al-Mughni (1/110), and Al-Hâfidh in Fat’h Al-Bâri (10/346), wordt het begraven van de nagels en haren als aanbevolen daad beschouwd door de geleerden. Voor een onderdeel wat gescheiden wordt van het lichaam, geldt dezelfde regelgeving als het gehele lichaam; d.w.z. het dient begraven te worden. 

3. Artikel: Bizarre make-up ingrediënten.

Aanwezigheid menselijk placenta in cosmetica bevestigd in wetenschappelijk onderzoek: Final report on the safety assessment of human placental protein, hydrolyzed human placental protein, human placental enzymes, etc.